GIÁO TRÌNH PHẬT HỌC - Phần XIII - MƯỜI CĂN BẢN CỦA HÀNH ĐỘNG CÔNG ĐỨC - PHẦN BA: NHÓM THIỀN

Phần XIII

MƯỜI CĂN BẢN CỦA

HÀNH ĐỘNG CÔNG ĐỨC

PHẦN BA: NHÓM THIỀN

(BHAVANA)

NỘI DUNG

1. Điều Kỳ Diệu Của Năng Lực Giáo Pháp

2. Sự Truyền Dạy Giáo Pháp (Dhamma-desana)

3. Sự Truyền Dạy Giáo Pháp Bởi Cư Sĩ và Những Ích Lợi

4. Lắng Nghe Giáo Pháp (Dhamma-savana)

5. Cách Thức Đúng Đắn Để Lắng Nghe Giáo Pháp và Những Ích Lợi

6. Chỉnh Lý Quan Điểm, Niềm Tin – Chánh Tín (Ditthijukamma)

7. Những Loại Tà Kiến

8. Những Ích Lợi Của Việc Chỉnh Lý Quan Điểm, Củng Cố Niềm Tin

9. Sách và Tài Liệu Tham Khảo

I

Sự Kỳ Diệu Của Năng Lực Giáo Pháp

Vào một lần nọ, khi Đức Phật đang cư ngụ ở vùng Nalanda trong khu Vườn Xoài của thí chủ Pavarika, thì có một Phật tử tại gia, tên là Kevaddha, đến xin gặp Phật và thỉnh cầu Phật cử một Tỳ kheo biểu diễn những thần thông kỳ diệu để cho những người dân ở thành Nalanda càng thêm tin tưởng vào Đức Phật và vì vậy, nhiều người sẽ trở thành Phật tử. Tuy nhiên, Đức Phật đã từ chối lời thỉnh cầu này. Đức Phật bảo rằng, Người cũng chưa bao giờ dạy Giáo Pháp (Dhamma) cho những Tỳ kheo là: “Này Tỳ kheo, hãy ra ngoài biểu diễn thần thông biến hóa cho những cư sĩ áo trắng xem”.

Đức Phật đã trả lời y hệt như vậy, khi người đó tiếp tục thỉnh cầu lần thứ hai. Đến lần thứ ba, Đức Phật bắt đầu chỉ cho ông ta về 3 điều kỳ diệu mà Đức Phật đã biết được và giác ngộ được bằng trí tuệ bên trong của bản thân mình.

Đầu tiên là những năng lực thần thông (iddhi patihariya) bao gồm một số khả năng siêu phàm là trở thành nhiều người cùng một lúc, thường gọi là nhân đôi, nhân ba và khả năng đi xuyên qua tường, bay trên không trung và đi trên mặt nước, và thậm chí có thể lên thăm cõi trời Phạm Thiên. Thần thông này bị Đức Phật từ chối, vì nó giống như những huyền thuật Gandhari (Kiện-đà-lê). 

Điều kỳ diệu thứ hai là khả năng đọc tâm (adesana patihariya) của người khác, cũng không được Đức Phật tán đồng bởi vì nó có thể được hiểu nhầm là thông thuật được gọi là “viên ngọc của ý nghĩ” (cintamani) hay huyền thuật Manika. 

Đức Phật khuyến khích điều kỳ diệu thứ ba, đó là của sự Giáo huấn, Truyền dạy (anusasani patihariya) vì nó đưa đến sự tu dưỡng Giới Hạnh Đạo Đức, Chánh Định và Trí Tuệ để cuối cùng dẫn đến diệt trừ những ô nhiễm(Asavakkhaya Nana) và sự giác ngộ Niết-bàn (Nibbana), chấm dứt đau khổ. Điều kỳ diệu lớn nhất chỉ có thể tồn tại trong khi có chân lý Phật Pháp (Buddha sasana).

GIÁO TRÌNH PHẬT HỌC - Phần XII - MƯỜI CĂN BẢN CỦA HÀNH ĐỘNG CÔNG ĐỨC - PHẦN HAI: NHÓM GIỚI HẠNH

Phần XII

MƯỜI CĂN BẢN CỦA

HÀNH ĐỘNG CÔNG ĐỨC

PHẦN HAI: NHÓM GIỚI HẠNH (SILA)

NỘI DUNG

1. Định Nghĩa Về Giới Hạnh (Sila)

2. Tính Chất, Chức Năng, Sự Thể Hiện và Nguyên Nhân Kề Cận Của Đức Hạnh

3. Giới Hạnh Đối Với Phật Tử Tại Gia

4. Năm Giới Hạnh và Những Giới Hạnh Của Bát Chánh Đạo

5. Tám Giới Hạnh

6. Mười Giới Hạnh

7. Những Phẩm Cấp và Những Loại Giới Hạnh

8. Những Ích Lợi Của Giới Hạnh Đạo Đức

9. Sự Tôn Kính (Apacayana)

10. Sự Lễ Phép và Phụng Sự Người Khác (Veyyavacca)

11. Sách và Tài Liệu Tham Khảo

I

Định Nghĩa Giới Hạnh Đạo Đức (Sila)

Giới hạnh đạo đức (Sila) là nền tảng của tất cả mọi hành động công đức. Điều này là do khi hành vi cố ý hay ý hành làm việc gì mà không có đức hạnh thì sẽ thiếu đi những yếu tố Không Tham, Không Sân, Không Si, là 3 căn gốc cần thiết để tạo nên công đức. 

Ngay cả hành động bố thí, nếu cả hai người cho và người nhận đều thiếu đức hạnh, thì kết quả sẽ chẳng được lợi ích gì nhiều. Đức Hạnh hay đạo đức được định nghĩa như sau:

GIÁO TRÌNH PHẬT HỌC - Phần XI - MƯỜI CĂN BẢN CỦAHÀNH ĐỘNG CÔNG ĐỨC - PHẦN MỘT: NHÓM "BỐ THÍ"

Phần XI

MƯỜI CĂN BẢN 

CỦAHÀNH ĐỘNG CÔNG ĐỨC

PHẦN MỘT: NHÓM "BỐ THÍ"

(DANA)

NỘI DUNG

1. Bố Thí (Dana)

2. Những Yếu Tố Làm Tăng Ích Lợi Của Việc Bố Thí

3. Ý Hành Của Người Bố Thí

4. Sự Thanh Tịnh Của Người Nhận Bố Thí

5. Cúng Dường Cho Tăng Đoàn (Sanghika Dana)

6. Những Loại Vật Phẩm Cúng Dường

7. Cúng Dường Bằng Tiền Cho Nghiệp Mới (Nava Kamma)

8. Những Vật Phẩm Bị Cấm Cúng Dường

9. Những Ích Lợi Của Việc Bố Thí (Dana)

10. Chia Sẻ hay Hồi Hướng Công Đức (Patti-dana)

11. Hồi Hướng Công Đức Cho Những Người Đã Khuất 

12. Cúng Dường Thức Ăn Để Hồi Hướng Công Đức Cho Ai?

13. Ngạ Quỷ (Petas) Có Thể Hưởng Được Thức Ăn Dâng Cúng Cho Họ Hay Không?

14. Những Loại Chúng Sinh Nào Có Thể Nhận Được Công Đức Hồi Hướng?

15. Phong Tục Người Trung Hoa Đốt Hàng Mã Bằng Giấy Để Cúng Cho Người Chết

16. Cùng Hoan Hỉ Với Công Đức Của Người Khác

17. Sách và Tài Liệu Tham Khảo

I

Bố Thí (Dana)

"Dana": Bố Thí. Bố Thí là từ quen dùng trong nhà Phật, có nguồn gốc là tiếng Hán Việt, đơn giản có nghĩa là: Cho, Tặng, Hiến, Giúp.

Riêng chữ “Bố Thí” ở Việt Nam cũng bị hiểu lầm khá nhiều, nhất là những Phật tử không thật sự hiểu biết về kiến thức nhà Phật và những người không học đạo Phật thường hiểu từ Bố Thí theo một nghĩa “không đẹp”.

Nhiều người thường nhầm lẫn là khi một người thấy một người khác trở nên quá nghéo nàn, mạt vận hay đang trong lúc khó khăn đến xin giúp đỡ, thì người này mới bỏ ít tiền của cho người kia, dù trong lòng có thể thích hay ghét người kia. Thái độ là: ‘Tôi bố thí hay thí cho ông đó’. Còn đối với người nhận của cho, của tặng, hay của giúp đỡ, dù là thiện hay bất thiện, thì người khác thường có thái độ với anh ta là: ‘Ông sống bằng của bố thí, sống chờ người ta thí’. Lúc này, chữ “bố thí” không còn ý nghĩa đẹp về ‘lòng hào hiệp’, ‘chia sẻ’ của nó nữa. Hình như người ta nghĩ chữ “bố thí” là một hành động “cho cho bỏ ghét, cho với lòng khinh khi’ hơn là chữ “cho, tặng, chia sẻ với lòng thương mến và bi mẫn”.

Ở đâu đó, chắc chắn là đã từng có những thành phần ngoại đạo cực đoan cũng cho rằng những bậc xuất gia (Tăng, Ni) cũng sống bằng của ‘bố thí’ theo nghĩa ‘tiêu cực’ này. Thật sợ là có nhiều người có suy nghĩ như vậy thì thật là đáng thương và vô phúc.

Vậy sao chúng ta không nên tránh bỏ cái chữ “Bố thí” vốn đã bị hiểu lầm rất nhiều này?. Tuy nhiên vẫn cần phải giữ lại chữ này và đi kèm với những chữ “cho”, “tặng”, bởi vì chữ “bố thí” đã được dùng rất lâu và quen thuộc trong giới Phật tử, đặc biệt trong giới những Phật tử kính đạo thường xuyên thực hiện hạnh công đức này đối với Tăng Ni và xã hội[1].

Theo giảng dạy của Thiền sư Bhikkhu Bodhi:

"Việc thực hành bố thí (dana) hay cho, tặng được khắp nơi cho là một trong những đức hạnh căn bản nhất. Mặc dù đức hạnh này không phải là một phần của Bát Chánh Đạo hay một điều kiện tiên quyết để đưa đến giác ngộ, nhưng đức hạnh này chiếm một vị trí rất quan trọng và cao đẹp trong giáo lý của Đức Phật, là nơi xuất phát của con đường giải thoát.

Đối với những người mới đến học đạo, Đức Phật thường giảng giải về những đức hạnh trong đó có đức hạnh bố thí (danakatha) là đầu tiên. Chỉ sau khi người đó hiểu được, trân trọng và cảm phục sự cao đẹp của đức hạnh này, thì Phật mới thuyết giảng về những đề tài khác của giáo lý".

Thứ nhất, “Cho đi” hay “bố thí” là đức hạnh đầu tiên trong 10 hạnh Ba-la-mật mà Đức Phật đã phải hoàn thiện. Trong 10 căn bản hay nền tảng của hành động công đức, “bố thí” cũng là nền tảng đầu tiên mà những người làm công đức phải nên thực hành trước.

=> Vì vậy, nếu đường đi đến giác ngộ là vô cùng công phu, thì việc đầu tiên một người cần phải làm là thực hành hạnh bố thí. Vì sao? Đơn giản vì đây là vũ khí sắc bén để chiến đấu với lòng “Tham” lam, một trong những phẩm chất bất thiện chính tạo ra đau khổ trùng trùng cho chúng ta! (Tham là một trong những bản chất bất thiện lớn nhất mà tất cả mọi người cần phải vượt qua trên con đường tu hành và hướng thiện).

Thứ hai, như đã nói, hạnh Bố thí, cho đi nếu được đi kèm với tâm thiện (ý thiện, lòng hướng thiện) thì sẽ được tái sinh vào cõi phúc lành và ít đau khổ trong kiếp sống tương lai.

Thứ ba và quan trọng nhất, khi việc Bố Thí được đi kèm với tâm ý “trong tâm trạng thánh thiện”, nó sẽ thành duyên, thành điều kiện để phát triển Giới hạnh đạo đức, để việc Định tâm và Trí Tuệ (“Giới Định Tuệ”) là phần quan trọng của Bát Chánh Đạo có khả năng dẫn đến chấm dứt đau khổ.